Endodonti Nedir?
Endodonti bölümü, Yunanca kökenli olan bir isme sahiptir. Bu anabilim dalının içeriğini anlamak konusunda isminin büyük bir rolü mevcuttur. İki farklı kelimeden meydana gelen bu isimdeki ilk kelime yani “endo” kelimesi “iç bölüm, iç taraf” anlamına gelir. “Donti” ise “diş” demektir. “Endo + donti” adını, “Dişin iç bölümü” olarak Türkçeye tercüme etmek mümkündür. Bilindiği gibi dişler birbirinden farklı katmanlara sahiptir. Dişin her katmanı için birbirinden farklı bölümler çalışma yapar. Bir endodonti uzmanı ise dişlerin iç bölümü ile alakalı hizmet verebilir ya da bu konuya dair olan çeşitli akademik çalışmalara katılım gösterebilir.
Endodonti Bölümü Ne İş Yapar? Endodonti Neye Bakar?
“Endodonti bölümü hangi hastalığa bakar?” sorusu için verilebilecek ilk yanıt diş çürüğü problemleridir. Ağız ve diş sağlığı bölümlerinin neredeyse tamamı diş çürüklerini giderme ve ağız genelini enfeksiyonlardan korumaya yönelik hizmet sunar. Endodontinin ön plana çıkan bazı farkları ise şöyledir:
- Anabilim dalının çalışmalarındaki hedef nokta dişin pulpa bölgesidir. Halk arasında “diş kökü” olarak isimlendirdiği görülebilen pulpa, diş dokusu altında bulunur ve dişin sert kısmını diş etine bağlar. Bu dokunun içerisinde pek çok sinir ve kılcal damar yer alır.
- Pulpa dokusunun görebilecek olduğu her türlü hasar, “Endodonti neye bakar?” sorusu için birer cevaptır. Dişlere darbe almaktan kaynaklanan pulpa ezilmeleri, enfeksiyon kaynaklı diş içi iltihaplanmaları ya da çürüklerin yol açabileceği diş kaybı riskleri; bu bölümün ilgilendiği sorunlardır.
- “Endodonti uzmanı ne iş yapar?” sorusunun cevapları ise genel olarak şöyledir:
- Enfekte olmuş pulpa dokusu için gereken ameliyatları gerçekleştirir. Halk arasında “Kanal tedavisi” olarak adlandırılan tıbbi operasyon bu bölümün çalışma alanına dahildir.
- Rutin bakım gerektiren pulpa dokularını dezenfekte eder.
- Gerekmesi durumunda dolgu uygulaması yaparak öncelikle pulpadaki sinirlerin ve damarların, daha sonra tüm diş genelinin korunmasını sağlar.
Tıbbi açıdan daha farklı yeterlilikleri ve çalışma alanları da mevcut olan Endodontistler, çoğunlukla bu açılardan ön plana çıkar.
Endodonti Tedavisi Nedir? Endodonti Tedavisi Nasıl Yapılır?
Kanal tedavisi olarak da bilinen bu tıbbi uygulama, diş içerisindeki damarlara ve sinirlere ulaşan çürükleri temizlemek için yapılır. Diş köklerinin kanalı andırması sebebiyle bu şekilde isimlendirilen Endodonti tedavisi, diş kaybını engelleme konusunda atılabilecek son adımdır.
Endodonti bölümü tarafından gerçekleştirilen ameliyatlar, hastaların özel durumlarına bağlı olarak detay farklılıkları gösterebilir. Bununla beraber genel olarak izlenen adımlar şöyledir:
- Diş yüzeyinde veya pulpa içerisinde ortaya çıkmış olan çürük bölgeyi delerek pulpa dokusuna ulaşmak
- Bu bölgeye jel kıvamlı dezenfeksiyon maddeleri enjekte ederek temizliğini sağlamak
- Operasyonun başlangıcında delinmiş olan bölgeyi dolgu malzemesi ile doldurmak
Kanal Tedavisinden Sonra Ağrı Olur Mu? Kanal Tedavisi Riskli Mi?
Kanal tedavilerinde herhangi bir risk faktörü mevcut değildir. Operasyonun gerekli olması durumunda herkes gönül rahatlığıyla kanal tedavisi için Endodonti uzmanlarına başvuru yapabilir. İnsanların kanal tedavisinden korkması ve bu sebeple ameliyatı kabul etmemesi doğru sayılmaz. Diş ameliyatlarının çok zor olduğu ya da çok acı verdiği gibi yaygın dedikodular ciddiye alınmamalıdır. Deneyimli bir Endodonti uzmanı tarafından gerçekleştirilen kanal tedavileri büyük ölçüde acısız ve risksizdir.
Bununla beraber ameliyattan önce pulpa dokusunun uyuşturulması, hissedilebilecek tüm acıların önüne geçer. Kanal tedavisinden sonra ağrı hissetmek bazı bünyeler için mümkün sayılabilir. Fakat söz konusu ağrılar, gereken bir tıbbi operasyonu erteletecek seviyede gözlenmez.
Ortodonti Ne Demektir? Ortodonti Bölümü Neye Bakar?
Endodonti ile karıştırılabilen Ortodonti diş ve ağız sağlığı açısından büyük öneme sahip olan bir diğer anabilim dalıdır. Ortodonti kelimesi, Yunanca “Ortho (güzel, doğru)” ve “Donti (diş)” kelimelerinin birleşimidir. Bu anabilim dalı, dişlerin estetik bir görünüme kavuşmasını sağlamak için faaliyet gösterir. Üst çene ile alt çenede yer alan dişlerin görsel açıdan estetikliği ile beraber; kullanım işlevlerini yükseltmek de Ortodonti bölümü aracılığıyla mümkün olur. “Ortodonti bölümü ne yapar?” sorusunun başlıca cevapları ise şunlardır:
- Eğri ya da aslına uygun olmayacak herhangi bir şekilde çıkan dişleri düzeltmeye yönelik ameliyatlar
- Diş teli uygulamaları
- Takılıp çıkarılabilen diş düzeltici uygulamaları
Bu faaliyetler, dişlerin ağız içerisindeki konumlanışını düzenleme amacı taşır. Ayrıca dişlerin doğru bir şekilde çıkması ve ortodontik açıdan sakıncasız pozisyonlara sahip olması; ağız sağlığını ilgilendirdiği kadar çenenin dış görünüşünü de ilgilendirir.
Örneğin polis, asker ve jandarma gibi önemli devlet memuriyetlerinde bulunabilmenin şartları arasında çene yapısının düzgün olmasına yönelik şartlar mevcuttur. Bu durum, Ortodontinin sahip olduğu önemi ispat edebilecek bir detaydır.
Protetik Diş Tedavisi Nedir? Protez Diş Kimlere Uygulanır?
Endodonti ameliyatları ile birlikte en çok uygulanan ağız – diş operasyonlarının bir diğeri Protetik diş tedavisi olarak bilinir. Bu operasyonlar, kaybedilmiş olan dişlerin yerine protez diş yerleştirilmesi amacıyla yapılır. Yani diş çürüklerinin pulpaya ulaşması, gerekli zamanda Endodonti tedavisi uygulanmaması ve sonuç olarak diş kaybının meydana gelmesi bu operasyona zemin hazırlar.
Periodontoloji Nedir? Periodontoloji Bölümü Neye Bakar?
Endodonti bölümü ile yakından ilişkili olan Periodontoloji, dişlerin dış tabakasını çevreleyen dokuların tedavisine bakar. Latince “çevre, taraf, komşu” anlamlarına gelebilen “Para” ve Yunanca “diş” anlamındaki “Donti” kelimeleri, bu bilim dalının ismini oluşturur. Diş ya da diş etlerinin çevresinde görülen her türlü ağız ve diş hastalığı Periodontolojinin çalışma alanına dahildir.
Endodonti hakkında güzel ve açıklayıcı bir yazı olmuş. Ellerinize sağlık. 🙂
Böyle bilgi verici içerikleriniz olması çok güzel bir şey Cüneyt Bey, sizin gibi bir doktorla şahsen tanıştığım için çok şanslıyım.
İzniniz olursa bu makaleyi ders ödevimde kullanabilir miyim? 🙂
Merhaba,
Kullanabilirsiniz 🙂
Endodonti ile ilgili gerçekten çok güzel bir yazı. Tebrik ederim Cüneyt Bey, internette böyle düzgün gerçekçi bilgiler bulmak çok zor. 🙂
Endodonti hakkında çok güzel yazmışsınız makaleyi ellerinize sağlık.
Endodonti hakkında açıklama yapmanız çok güzel olmuş. Bir diş doktorunun sitesinde bu kadar güzel bilgilere rastlamak zor. 🙂
Dişe dikkat etmezsek önce çürük oluyor. Çürüğe de dikkat etmeyince kanal tedavisi şart oluyor ister istemez.
Dişlerimizin bakımını zamanında yapmalıyız.
Endodonti hakkında çok açıklayıcı bir yazı olmuş, ellerinize sağlık. 🙂
Endodonti hakkında çok başarılı bir yazı olmuş ellerinize sağlık. 🙂
Endodonti terimi hakkında bilgilendim sayenizde, ellerinize sağlık. 🙂