Çatlak Diş Sendromu
Çatlak diş sendromu genellikle azı dişlerinde ortaya çıkmaktadır. Çekilen diş röntgeninde görülmesi mümkün değildir. Çünkü küçüktür ve diş eti altında kalır. Teşhis edilmesi çok güçtür. Çatlak zamanla gelişir. Pek çok insan bu durumda kaldığı zaman, özellikle soğuk sıcak bir şey tükettikleri zaman sızlama problemiyle karşılaşırlar. Duyulan bu sızıyı genellikle çürük zannedebilirler. Ancak bu sızı şekli çürükte olduğu kadar çok sürekli değildir. Çatlak sendromu farklı nedenlerden meydana gelmiş olabilir. Genellikle bu durumun dişlerini sıkan kişilerde meydana geldiği bilinmektedir. Bir an önce teşhis konulması için muayene olunması ve tedavi için gerekli adımların atılması gerekir. Çoğu zaman hastalar çatlak dişe sahip olduklarını bile bilmezler.
Çatlak Diş Sendromu Neden Olur?
Çatlak diş sendromu olma nedenleri herkes için değişiklik gösterse de en çok karşılaşılan nedenler şu şekilde sıralanabilir:
- Kanal tedavisi işlemi görmüş dişlerde gelişme ihtimali daha yüksektir.
- Büyük dolgulu dişlerde görülebilir.
- Kişilerin alt ve üst dişleri eger üst üste geliyorsa, tek dişin fazla baskı altında kalması halinde, dişte çatlama sorunu meydana gelebilir.
- Dişlerini sıkan kişilerde bu durumun ortaya çıkma ihtimali artar.
Çatlak Diş Sendromu Tedavisi Nasıl Yapılır?
Çatlak diş sendromu tedavisi için öncelikle çatlağın ilerlemesini engellemek gerekir. Hastanın ağrısı yüksekse bu ağrının kaldırılması amacıyla ortodontik bant ile geçici stabilizasyon yapılması gerekir. Sorunlu olan bölge için kök kanal tedavisi yapılır ve sinirleri tamamen ortadan kaldırılmış olur. Bu şekilde enfeksiyon riskinden uzaklaşma sağlanır. Dişin kök içine oluşan boşluklarına post yerleştirilmektedir. Post uygulamasından sonra ise kron kaplama yapılır. Krom kaplama yapıldıktan sonra dişler hem korunur, hem sağlamlaşır hem de güzelleşmiş olur. Bütün bunlara ek olarak çatlak diş sendromu ilerlese, dişin çekilmesi gerekir. Çünkü bu durum diş kökünün zarar görmesine neden olabilir. Diş çekilir. Genellikle tespit edilmesi zor bir durumdur. Diş kaybına neden olduğu bilindiğinden hızlı hareket etmekte fayda vardır.
Çatlak Diş Sendromu Teşhisi Nasıl Yapılır?
Çatlak diş sendromu için teşhis koymak adına mutlaka kişinin uzman hekime gitmesi gerekir. Çünkü kişinin kendi kendine teşhis koyması söz konusu değildir. Çiğneme hassasiyetinin aniden ortaya çıkması halinde hasta bu durumdan şüphe edebilir. Arka dişlerdeki dişler daha yüksek risk altındadır. Migren ağrısı ile karıştırılan bir ağrıya da neden olur. Hangi dişlerde sorun varsa, dişin konumuna göre hasta ağrıyı farklı ağrılara benzetebilir. Ağzın üst kısmında dişlerde migren ağrısı benzetmesi sıkça yapılmaktadır. Teşhis için mutlaka hekim muayenesi gerekmektedir.
Çatlak Diş Sendromu Hangi Dişlerde Görülür?
Çatlak diş sendromunun görüldüğü dişler genellikle büyük restorasyonlu olanlardır. Ağrı hissi ile gelen hastada dulgu bile olmayabilir. Çatlak her ne kadar ağrıya neden olsa da bu ağrıya neden olan çatlağın görülmesi gözle mümkün olmaz. Ağrının hangi dişten kaynaklandığını hasta tarfif edemez. Diş hekimi, muayene sırasında dişin bütün bölümlerine basınç yapar ve bu şekilde hangi dişten kaynaklı ağrı olduğu saptanır. Kimi zaman bu şekilde ağrının saptanması mümkün olmaz. O zaman ise başka bir teşhis yöntemi olan ısırma testi uygulanır.
Isırma testinde rulo pamuk dil basacağı gibi özel bir aparatla test edilir. Isırma sırasında hastanın tarif ettiği ağrının olup olmadığına bakılır. Çiğneme esnasında sinirlere baskı söz konusu olacağından, ağrı tespit edilir. Kimi zaman hangi yöntemle olursa olsun, çatlağın tespit edilmesi mümkün olmaz. Hatta bazı durumlarda diş çekildikten sonra kırık hattını görmek mümkün olur.
Çatlak Diş Sendromu Belirtileri Nelerdir?
Çatlak diş sendromu belirtileri arasında şunlar yer almaktadır:
- Çatlak dişin etrafında yer alan diş etinin şişmesi,
- Çiğneme sırasında ağrı hissetmek,
- Isırma baskısında ağrı oluşumu,
- Tatlıya, soğuğa ve sıcağa karşı duyarlı olmak,
- Yalnızca çatlak diş şiddetlendiğinde düzensiz ağrı oluşumu en sık görülen belirtiler arasında yer alır.
Hangi hareketin ve hangi dış faktörün diş ağısını tetiklediği önem taşır. Ağrı bu şekilde gelişir ve hangi dişin ağrıdığını tespit etmek çok zordur. Kimi zaman, özellikle ilerlemiş durumlarda çene ağrısı da söz konusu olur. Dişin köküne kadar etkilenen durumlar mevcuttur.
Çatlak Diş Sendromu Türleri Nelerdir?
Çatlak diş sendromu türleri çok farklı türlerde gelmektedir. Bunların başında çatlak çizgileri gelir. Mine üzerinde çok küçük çatlaklar olarak görülür. Çok yüzeysel olduklarından çoğu zaman herhangi bir tedavi yapılması gerekmez. Bir diğer türün ismi kırık tüberküldür. Ufak bir ağrıya neden olur. Diş dolgusu bölgesinde sık meydana gelir. Diş hekimi tedavi için hasarlı dişin korunması adına yeni bir dolgu ya da kaplama yerleştirmek isteyebilir.
Supragingival çatlak eğiktir. Diş eti çizginin altına kadar uzanmadıkları ve sadece kuronu etkiledikleri bilinir. Sonuç olarak diş ağrısı söz konusu olmaz. Subgingival çatlaklar ise tam tersi ağrıya neden olur. Kanal tedavisi ve kaplama gibi farklı tedavi yöntemleri gerekebilir. Kanal tedavisinden sonra dişin çatlama ihtimali de bulunmaktadır.
Çatlak diş sendromu eğik kök çatlakları olarak ortaya çıkabilir. En yaygın olarak çene kemiğinde ve diş eti çizgisinin altında b u durum meydana gelir. Genellikle bu durumda dişin çekilmesi gerekir. Erken tedavi olunması halinde iş çekilme noktasına gelmeden de halledilebilir.